3-4. สุปฺปฏิจฺฉนฺนสิกฺขาปทวณฺณนา

ตติเย สุปฺปฏิจฺฉนฺโนติ สุฏฺฐุ ปฏิจฺฉนฺโน, คณฺฐิกํ ปฏิมุญฺจิตฺวา อนุวาตนฺเตน คีวํ ปฏิจฺฉาเทตฺวา อุโภ กณฺเณ สมํ กตฺวา ปฏิสงฺฆริตฺวา ยาว มณิพนฺธํ ปฏิจฺฉาเทตฺวา อนฺตรฆเร คมิสฺสามีติ อตฺโถ, ตถา อกตฺวา ปน ชาณุํ วา อุรํ วา วิวริตฺวา คจฺฉนฺตสฺส ทุกฺกฏํฯ

จตุตฺเถ คลวาฏกโต ปฏฺฐาย สีสํ, มณิพนฺธโต ปฏฺฐาย หตฺเถ, ปิณฺฑิกมํสโต ปฏฺฐาย ปาเท วิวริตฺวา เสสํ ฉาเทตฺวา นิสินฺโน สุปฺปฏิจฺฉนฺโน นาม โหติ, เอตฺถ ปน วาสูปคตสฺส อนาปตฺติฯ

5-6. สุสํวุตสิกฺขาปทวณฺณนา

ปญฺจเม สุสํวุโตติ หตฺถํ วา ปาทํ วา อกีฬาเปนฺโต สุวินีโตติ อตฺโถฯ ฉฏฺเฐปิ เอเสว นโยฯ

7-8. โอกฺขิตฺตจกฺขุสิกฺขาปทวณฺณนา

สตฺตเม โอกฺขิตฺตจกฺขูติ เหฏฺฐา ขิตฺตจกฺขุ หุตฺวา ปุรโต ยุคมตฺตํ ภูมิภาคํ เปกฺขมาโน, เอกสฺมิํ ปน ฐาเน ฐตฺวา หตฺถิอสฺสาทิปริสฺสยาภาวํ โอโลเกตุํ วฏฺฏติฯ อฏฺฐเมปิ เอเสว นโยฯ

9-10. อุกฺขิตฺตกสิกฺขาปทวณฺณนา

นวเม อุกฺขิตฺตกายาติ อุกฺเขเปน, อิตฺถมฺภูตลกฺขเณ กรณวจนํ, เอกโต วา อุภโต วา อุกฺขิตฺตจีวโร หุตฺวาติ อตฺโถ, อนฺโต อินฺทขีลโต ปฏฺฐาย เอวํ น คนฺตพฺพํฯ

ทสเม นิสินฺนกาเล ธมกรณํ นีหรนฺเตนาปิ จีวรํ อนุกฺขิปิตฺวาว นีหริตพฺพํ, วาสูปคตสฺส ปน อนาปตฺติฯ

11-12. อุชฺชคฺฆิกสิกฺขาปทวณฺณนา

เอกาทสเม อุชฺชคฺฆิกายาติ มหาหสิตํ หสนฺโตติ อตฺโถฯ อิธาปิ หิ อิตฺถมฺภูตลกฺขเณเยว กรณวจนํฯ

ทฺวาทสเมปิ เอเสว นโยฯ อุภยตฺถ หสนียสฺมิํ วตฺถุสฺมิํ มิหิตมตฺตํ กโรนฺตสฺส อนาปตฺติฯ

13-14. อุจฺจสทฺทสิกฺขาปทวณฺณนา

เตรสเม อปฺปสทฺโทติ น อุจฺจาสทฺทมหาสทฺโท หุตฺวาฯ จุทฺทสเมปิ เอเสว นโยฯ อยํ ปเนตฺถ อปฺปสทฺทตาปริจฺเฉโท – สเจ ทฺวาทสหตฺเถ เคเห อาทิมฺหิ สงฺฆตฺเถโร, มชฺเฌ ทุติยตฺเถโร , อนฺเต ตติยตฺเถโรติ เอวํ นิสินฺเนสุ ยํ สงฺฆตฺเถโร ทุติยตฺเถเรน สทฺธิํ มนฺเตติ, ทุติยตฺเถโร จ ตสฺส สทฺทํ สุณาติ, กถญฺจ ววตฺถเปติฯ ตติยตฺเถโร ปน สทฺทเมว สุณาติ, กถํ น ววตฺถเปติ, เอตฺตาวตา อปฺปสทฺโท โหติฯ สเจ ปน ตติยตฺเถโร กถญฺจ ววตฺถเปติ, มหาสทฺโท นาม โหติฯ

15…เป.…20. กายปฺปจาลกาทิสิกฺขาปทวณฺณนา

อิโต ปเรสุ ฉสุ กายปฺปจาลกนฺติ กายํ จาเลตฺวา จาเลตฺวา, เอส นโย สพฺพตฺถฯ ตสฺมา กายาทีนิ ปคฺคเหตฺวา นิจฺจลานิ อุชุกานิ ฐเปตฺวา คนฺตพฺพญฺเจว นิสีทิตพฺพญฺจ, นิสีทนปฺปฏิสํยุตฺเตสุ ตีสุ วาสูปคตสฺส อนาปตฺติฯ

21-22. ขมฺภกตสิกฺขาปทวณฺณนา

เอกวีสทฺวาวีเสสุ ขมฺภกโตติ กฏิยํ หตฺถํ ฐเปตฺวา กตขมฺโภฯ

23-24. โอคุณฺฐิตสิกฺขาปทวณฺณนา

เตวีสจตุวีเสสุ โอคุณฺฐิโตติ สสีสํ ปารุโตฯ

25. อุกฺกุฏิกสิกฺขาปทวณฺณนา

ปญฺจวีเส อุกฺกุฏิกา วุจฺจติ ปณฺหิโย อุกฺขิปิตฺวา อคฺคปาเทเหว, อคฺคปาเท วา อุกฺขิปิตฺวา ปณฺหีหิเยว ภูมิยํ ผุสนฺตสฺส คมนํ, กรณวจนํ ปเนตฺถ วุตฺตลกฺขณเมวฯ